-
1 input-output protocol
Телекоммуникации: протокол ввода-вывода -
2 input-output protocol
English-Russian dictionary of telecommunications and their abbreviations > input-output protocol
-
3 protocol
- adaptive-Internet protocol
- communication protocol
- connection-oriented data-transfer protocol
- distance-vector routing protocol
- end-to-end protocol
- entry-to-exit protocol
- error protocol
- frame level protocol
- frame relay protocol
- high-level protocol
- input-output protocol
- Internet protocol
- internetwork protocol
- K56flex protocol
- Kermit protocol
- link protocol
- lockable protocol
- login host protocol
- low-level protocol
- multiple channel communication protocol
- node-to-network protocol
- node-to-node protocol
- PPP protocol
- rapid transport protocol
- real-time streaming protocol
- real-time transport protocol
- request-reply protocol
- session protocol
- short protocol
- stop-and-wait protocol
- telecontrol protocol
- tester protocol
- token-passing protocol
- topology-restriction protocol
- transport protocol
- V.9X protocol
- voice-channel protocol
- windowed end-to-end protocolEnglish-Russian dictionary of telecommunications and their abbreviations > protocol
-
4 AIO protocol
asynchronous input output protocol — протокол асинхронного, ввода-вывода,протокол AIO (фирмы Xylogics)Англо-русский словарь промышленной и научной лексики > AIO protocol
-
5 NWLink IPX/SPX/NetBIOS Compatible Transport Protocol
The Microsoft implementation of the Internetwork Packet Exchange/Sequenced Packet Exchange (IPX/SPX) protocol used on NetWare networks. NWLink allows connectivity between Windows-based computers and NetWare networks running IPX/SPX. NWLink also provides network basic input/output system (NetBIOS) functionality and the Routing Information Protocol (RIP).بروتوكول نقل متوافق NWLink IPX/SPX/NetBIOSEnglish-Arabic terms dictionary > NWLink IPX/SPX/NetBIOS Compatible Transport Protocol
-
6 ar-sa NWLink IPX/SPX/NetBIOS Compatible Transport Protocol
The Microsoft implementation of the Internetwork Packet Exchange/Sequenced Packet Exchange (IPX/SPX) protocol used on NetWare networks. NWLink allows connectivity between Windows-based computers and NetWare networks running IPX/SPX. NWLink also provides network basic input/output system (NetBIOS) functionality and the Routing Information Protocol (RIP).English-Arabic terms dictionary > ar-sa NWLink IPX/SPX/NetBIOS Compatible Transport Protocol
-
7 протокол ввода-вывода
Telecommunications: entry-to-exit protocol, input-output protocolУниверсальный русско-английский словарь > протокол ввода-вывода
-
8 протокол ввода-вывода
Russian-English dictionary of telecommunications > протокол ввода-вывода
-
9 IOP:SDCP
Input/Output Processor for Serial Data Communication Devices with BX.25/X.25 Protocolпроцессор ввода/вывода для устройств последовательной передачи данных по протоколу ВХ.25/Х.25Англо-русский cловарь терминов и сокращений по мобильной радиосвязи стандарта GSM > IOP:SDCP
-
10 unit
1) единица; единое целое4) компонента программы, модуль•- addressing unit
- address unit
- add-subtract control unit
- allocation unit
- alphanumeric unit
- alphameric unit
- analog operational unit
- analog switching unit
- arithmetic and logic unit
- arithmetic control unit
- arithmetic unit
- arithmetic/logic unit
- assembly unit
- assigned unit
- audio response unit
- automatic calling unit
- availability control unit
- available unit
- bad unit
- bistable unit
- buffer unit
- bus guardian unit
- card punching unit
- card-reader unit
- cassette-loaded magnetic tape unit
- central processing unit
- central processor unit
- central terminal unit
- channel control unit
- clock unit
- cluster tape unit
- coefficient unit
- collating unit
- collator unit
- column-shift unit
- comparator unit
- comparing unit
- computing unit
- configuration control unit
- consistent unit
- constant multiplier coefficient unit
- control unit
- coordinate conversion unit
- core storage unit
- data acquisition unit
- data adapter unit
- data collection unit
- data display unit
- data handling unit
- data unit
- delay unit
- detached unit
- differentiating unit
- digital counting unit
- digital time unit
- direct-access unit
- disbursting unit
- disk unit
- display unit
- division unit
- elementary unit
- engineering unit
- equality unit
- essential unit
- executive unit
- fast unit
- feedback unit
- file unit
- forming unit
- fractional arithmetic unit
- free-standing tape unit
- functional unit
- fundamental unit
- gate unit
- generic program unit
- generic unit
- gold unit
- graphical display unit
- graphic display unit
- hard-disk unit
- identity unit
- impossible unit
- incremental tape unit
- indexing unit
- information content binary unit
- information content decimal unit
- information content natural unit
- information unit
- input unit
- input-output unit
- inquiry unit
- instruction control unit
- instruction fetch unit
- instruction unit
- integrating unit
- interface unit
- interrogation unit
- key punch unit
- key-to-disk unit
- key-to-tape unit
- known good unit
- lag unit
- lexical unit
- library unit
- line interface unit
- linear unit
- linguistic unit
- locking unit
- logical unit
- logic unit
- magnetic tape unit
- magnetic-tape file unit
- main control unit
- manageable unit
- manual input unit
- manual word unit
- master units
- memory control unit
- memory management unit
- memory unit
- micrologic unit
- microprocessor based unit
- microprocessor unit
- microprocessor-controlled unit
- microprogram unit
- microprogrammed unit
- modem sharing unit
- modular unit
- monitor unit
- multiplication-division unit
- multiplier unit
- multiply-divide unit
- multiplying unit
- multistation access unit
- network control unit
- off unit
- off-line unit
- on unit
- on-line unit
- operational unit
- operator interface unit
- output unit
- packet-switching unit
- paragraph unit
- parallel arithmetic unit
- peripheral control unit
- peripheral unit
- photographic printing unit
- physical unit
- pluggable unit
- plug-in unit
- plug-to-plug compatible unit
- polygon-filling unit
- port sharing unit
- power distribution unit
- power supply unit
- power unit
- printing unit
- processing unit
- program control unit
- program unit
- protocol unit
- punched card unit
- punch card unit
- punching unit
- query unit
- reader unit
- read-punch unit
- read-write unit
- recovery unit
- referable unit
- remote display unit
- remote entry unit
- reproducing unit
- retirement unit
- ripple through carry unit
- sample unit
- sampling unit
- scaling unit
- segregating unit
- selection channel control unit
- self-contained unit
- semantic unit
- sensing unit
- sensory unit
- serial arithmetic unit
- setup unit
- set unit
- shaping unit
- shared unit
- smallest recoverable unit
- stand-alone unit
- static unit
- storage control unit
- storage unit
- stream unit
- subtracting unit
- summary punching unit
- summing unit
- supply unit
- switching unit
- switchover unit
- symbolic unit
- syntactical unit
- syntactic unit
- system control unit
- system input unit
- system output unit
- tape cartridge unit
- tape control unit
- tape selection unit
- tape unit
- telecommunications control unit
- telephone communication unit
- terminal unit
- time unit
- timing unit
- transmission control unit
- transport unit
- unit of allocation
- unit of language
- unit of operation
- variable speed tape unit
- vertical format unit
- visual display unit
- voice recognition unitEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > unit
-
11 GIOP
1) Вычислительная техника: general-purpose input/output processor, General Inter-ORB Protocol (OMG, CORBA, ORB, IIOP), general inter-orb protocol2) Сетевые технологии: general purpose input/output processor, универсальный процессор ввода-вывода -
12 unit
1) единица, число 1 ( наименьшее положительное целое число)2) единица (физической) величины; единица измерения ( величины)3) элемент; компонент4) нейрон5) блок; узел; модуль; секция; звено6) прибор; устройство7) аппарат; установка•- unit under test
- abrasive-cleaning unit
- absolute units
- acknowledgement signal unit
- acoustic units
- allocation unit
- angle-tracking unit
- Ångström unit
- answer-back unit
- answering unit
- antenna coupler unit
- anticoincidence unit
- arbitrary unit
- arithmetic unit
- arithmetic and logic unit
- assembly unit
- associative unit
- attached unit
- audio processing unit
- audio-response unit
- automatic calling unit
- automatic lock-on unit
- automatic range tracking unit
- auxiliary power unit
- balanced-armature unit
- balancing unit
- base station unit
- base station control unit
- basic display unit
- basic measurement unit
- basic processing unit
- beam steering unit
- best matching unit
- bistable unit
- break-contact unit
- bubble unit
- bubble storage unit
- buffer unit
- bus interface unit
- camera control unit
- capacitor-resistor unit
- card punch unit
- card punching unit
- card-reader unit
- cassette unit
- central processing unit
- certificate signing unit
- CGS units
- changeover-contact unit
- channel unit
- channel service unit
- channel service unit/digital service unit
- chrominance unit
- clock unit
- cluster unit
- coefficient unit
- coil-spring reverberation unit
- coincidence unit
- communications control unit
- competitive unit
- computer interface unit
- connectionist unit
- control unit
- control-display unit
- converter unit
- conveyorized drying unit
- crosstalk unit
- curve scanning unit
- data unit
- data-acquisition unit
- data-adapter unit
- data-collection unit
- data encryption unit
- data-handling unit
- data transfer unit
- delay unit
- derived units
- developer unit
- dialing unit
- differentiating unit
- digital reverberation-echo unit
- digital service unit
- digital storage unit
- discrete unit
- disk unit
- display unit
- driver unit
- dual processing unit
- electron unit
- ENIGMA duration unit
- ENIGMA virtual page unit
- execution unit
- expansion unit
- experimental unit
- failed unit
- failure unit
- fixed-head disk unit
- floating-point processing unit
- forming unit
- frequency identification unit
- fuel-cell unit
- function unit
- fundamental units
- GeForce graphics processing unit
- geometrical unit
- graphics processing unit
- hidden unit
- hidden-layer unit
- Horner unit
- imaginary unit
- inductive energy storage unit
- inertial measurement unit
- information unit
- in-order retirement unit
- input unit
- input/output unit
- inquiry unit
- instruction unit
- instruction fetch unit
- integrating unit
- interface unit
- internetwork unit
- interrogating unit
- I/O control unit
- LAN access unit
- language unit
- line terminal unit
- logical unit
- magnetic-core storage unit
- magnetic tape unit
- mains unit
- make-contact unit
- matching unit
- matrix unit
- maximum transmission unit
- measurement unit
- medium attachment unit
- memory unit
- memory management unit
- microcontrol unit
- microprocessing unit
- microprocessor unit
- microprocessor control unit
- microprocessor-controlled unit
- microprogrammed unit
- MKS units
- mobile TV unit
- modular unit
- motor unit
- movable-head disk unit
- multiple unit
- multiplier unit
- multiply/accumulate unit
- multipoint control unit
- multistation access unit
- near-eye unit
- nerve unit
- network interface unit
- neural-like unit
- neuromotor unit
- numeric processing unit
- observation unit
- off-line unit
- on-line unit
- orderwire unit
- output unit
- paged memory management unit
- parallel arithmetic unit
- perceptual unit
- peripheral unit
- peripheral interface unit
- peripheral processing unit
- permanent storage unit
- piezoelectric-crystal unit
- pluggable unit
- plug-in unit
- processing unit
- processor unit
- producer's desk unit
- program-control unit
- protected data unit
- protocol data unit
- prototype unit
- quartz-crystal unit
- radio channel unit
- random-access storage unit
- reader unit
- read-write unit
- receptor unit
- recording unit
- register, arithmetic and logic unit
- reproducing unit
- reserve unit
- resistor-capacitor unit
- response unit
- reverberation unit
- sample unit
- sampling unit
- satellite delay compensation unit
- secure access unit
- secure telephone unit
- self-contained unit
- semantic unit
- sensory unit
- serial arithmetic unit
- service unit
- service protocol unit
- shaker unit
- SI units
- six-head tape-loop echo-reverberation unit
- slide unit
- spare unit
- standby unit
- start unit
- stop unit
- storage unit
- summing unit
- system processing unit
- tape unit
- telecine unit
- terminal unit
- terminal-control unit
- terminal-interchange unit
- time-base unit
- time processor unit
- timing unit
- traffic unit
- translation unit
- transmission control unit
- trichromatic unit
- tuning unit
- turntable unit
- ultimate sampling unit
- visual display unit
- voice-response unit
- volume unit
- winning unit
- wire-stripping unit
- word-processing unit
- writing unit -
13 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
14 IIOP
1) Вычислительная техника: интеллектуальный процессор ввода-вывода, Internet Inter-ORB Protocol (CORBA, Internet, ONE, GIOP, TCP/IP)2) Сетевые технологии: intelligence input/output processor3) Расширение файла: Internet Inter-ORB Protocol -
15 direct hosting
"For Microsoft networking, the sending of file and print sharing traffic using the Server Message Block (SMB) protocol (also known as the Common Internet File System (CIFS) protocol) without the use of network basic input/output system (NetBIOS). Direct hosting for the Microsoft redirector (the Workstation service) and file server (the Server service) is supported over both TCP/IP and Internetwork Packet Exchange (IPX). Although direct hosting may be more efficient, a direct hosting client can connect only to a direct hosting server." -
16 NWLink
The Microsoft implementation of the Internetwork Packet Exchange/Sequenced Packet Exchange (IPX/SPX) protocol used on NetWare networks. NWLink allows connectivity between Windows-based computers and NetWare networks running IPX/SPX. NWLink also provides network basic input/output system (NetBIOS) functionality and the Routing Information Protocol (RIP). -
17 controller
1) управляющее устройство, устройство управления2) контроллер, командоаппарат5) контрольно-измерительный прибор; контрольно-измерительное устройство•- AC controller
- adaptive controller
- adaptive variable structure controller
- adjustable controller
- adjustable-speed controller
- air-operated controller
- all-purpose controller
- analog-to-frequency controller
- area controller
- arm controller
- astatic controller
- automatic controller
- auxiliary controller
- axis controller
- behavior-based controller
- bubble memory controller
- bus-based controller
- camshaft controller
- cascade controller
- cell controller
- cell management controller
- center controller
- centering controller
- central controller
- central programmable controller
- CNC controller
- CNC/PC-backed controller
- combination controller
- communications capable controller
- compound controller
- computer-torque controller
- conductivity controller
- constant-pressure flow controller
- continuous controller
- continuous-action controller
- conventional CNC controller
- conventional numerical controller
- copy controller
- copying controller
- correlated controller
- cycle controller
- digital controller
- digital loop controller
- direct-acting controller
- discontinuous-action controller
- discrete action controller
- disk controller
- displacement controller
- distribution controller
- DNC controller
- draft controller
- dressing controller
- drum logic controller
- edge tracking controller
- elastic feedback controller
- electric contact controller
- electric controller
- electric hydraulic controller
- electromechanical controller
- electronic controller
- electropneumatic controller
- equipment level controller
- extremal controller
- factory automation controller
- feed controller
- feedback controller
- field controller
- finite-dimensional controller
- fixed-gain controller
- flexible automation controller
- flexible controller
- floating controller
- flow controller
- FMS cell controller
- FMS line controller
- follow-up controller
- freely programmable controller
- frequency controller
- gain controller
- gemdrive axis controller
- hardware controller
- hydraulic controller
- I/O controller
- IBM compatible controller
- inching controller
- indicating controller
- indirect action controller
- industrial sequence controller
- infinite-dimensional controller
- input/output controller
- integral controller
- interfaceable controller
- intermittent controller
- LAN controller
- limiting controller
- linear controller
- low-point speed controller
- machine controller
- machine tool controller
- management controller
- manual controller
- MAP/cell controller
- master controller
- master programmable controller
- material handling controller
- mechanically operated controller
- microcomputer controller
- microprocessor controller
- microprocessor-driven machine controller
- minimum error controller
- model reference adaptive process controller
- motion controller
- motor controller
- multiaction controller
- multichannel controller
- multiinput controller
- multilevel controller
- multimachine-tool controller
- multiposition controller
- multispeed controller
- multistep controller
- narrow-band controller
- NC controller
- network controller
- neural net controller
- numerical controller
- on-off controller
- open system controller
- open-cycle controller
- optimal controller
- optimizing peak-holding controller
- oscillating controller
- output sampling controller
- PC-backed controller
- pedestal controller
- Petri net controller
- photoelectric controller
- PID controller
- pilot-operated controller
- plugboard controller
- pneumatic controller
- pneumatic-hydraulic controller
- positioning controller
- power controller
- pressure controller
- probe controller
- process controller
- process cycle controller
- production controller
- production management controller
- professional graphics controller
- program controller
- programmable controller
- programmable CRT controller
- programmable industrial controller
- programmable interface controller
- programmable logic controller
- proportional action controller
- proportional controller with disturbance-variable compensation
- proportional controller
- proportional position action controller
- proportional-plus-derivative action controller
- proportional-plus-integral action controller
- proportional-plus-integral-plus-derivative controller
- protocol controller
- pulse controller
- PWM controller
- ratio controller
- relay controller
- remote controller
- rigid feedback controller
- robot arm controller
- robot cell controller
- robot/workcenter controller
- rotary and tilt controller
- sampled-data controller
- sampling controller
- secondary controller
- self-acting controller
- self-actuated controller
- self-operated controller
- semiautomatic controller
- sequential controller
- servo controller
- shift controller
- single-duty controller
- single-variable controller
- small sequential controller
- software controller
- software-based controller
- speed controller
- static controller
- stepping controller
- strip-width controller
- supervisory controller
- system's central controller
- tape controller
- teach controller
- teaching controller
- temperature controller
- thermostatic controller
- tool life controller
- torque controller
- turning controller
- two-level controller
- two-position controller
- two-speed controller
- two-stage controller
- two-step controller
- valve controller
- variable feedback controller
- vise controller
- volume controller
- wide-band controller
- wide-range controller
- workstation controllerEnglish-Russian dictionary of mechanical engineering and automation > controller
-
18 IRP
1) Общая лексика: (independent review panel) независимая комиссия по проверке2) Компьютерная техника: Information Retrieval Protocol3) Медицина: interventional reference point5) Военный термин: ice on runway-patchy, improved replenishment program, in-flight reporting post, in-process review, industrial readiness planning, infrared radiation profile, intelligence report plan6) Техника: incident response plan, initial boiling point, initial receiving point, input/output request packet, intermediate rotating plug7) Химия: ИК-отражающие пигменты8) Юридический термин: Investigative Review Panel9) Бухгалтерия: Intermediary Relending Program10) Телекоммуникации: Independent Routing Processor11) Сокращение: Individual Reinforcement Plan, Islamic Renaissance Party (Afghanistan), I/O Request Packet12) Университет: Intensive Research Project13) Физиология: Iron Regulatory Protein14) Вычислительная техника: Infinite Resource Planning, Interrupt Request Packet, I/O Request Packet (I/O)15) Нефть: ice-resistant platform, ice-resistant platforms, рекомендованные для промышленности практики работ (Industry Recommended Practice)16) Иммунология: Interrupted Renewal Process17) Фирменный знак: Independent Research Provider18) Деловая лексика: Integrated Resource Package, Integrated Resource Plan19) Глоссарий компании Сахалин Энерджи: ЛСП (ice-resistant platform), ледостойкая платформа (ice-resistant platform), ледостойкие платформы (ice-resistant platformsя), Interposing relay panel20) Образование: Independent Reading Program, Independent Reading Project, Individualized Reading Program22) Сахалин Р: ice-resistant platform23) Химическое оружие: Installation Restoration Program24) Фармация: International Reference Panel -
19 control
1) управление; регулирование || управлять; регулировать2) контроль || контролировать || контрольный3) устройство [орган] управления4) управление, управляющее воздействие5) управляющий элемент, элемент управления (см. OLE control, ActiveX control)•- accuracy control
- address boundary control
- advanced sacked job control
- analog stop control
- anticipatory control
- bang-bang control
- beam control
- bilateral control
- blanking control
- brightness control
- built-in control
- carriage control
- casual control
- channel control
- closed cycle control
- closed loop control
- communications control
- compensator control
- computed path control
- concurrency control
- concurrent-operations control
- congestion control
- contrast control
- coordinated control
- coprocessor control
- cursor control
- dash control
- data-initiated control
- data-path control
- deadbeat adaptive control
- defined limit control
- demand-limit control
- derivative control
- differential control
- digital control
- direct control
- direct digital control
- discontinuous control
- distributed control
- distribution control
- drive control
- dual-mode control
- dynamic control
- encoded control
- end-to-end-flow control
- exclusive control
- expert control
- extracode control
- feed control
- feedback control
- feedforward control
- fine control
- finger-tip control
- floating control
- flow control
- format control
- framing control
- frequency-shaped control
- front panel control
- graphic attention control
- graphic numerical control
- hierarchical control
- hop-by-hop flow control
- H-position control
- H-size control
- I/O control
- implemental plotter control
- independent control
- indirect control
- industrial process control
- industrial control
- inference control
- inferential control
- input/output control
- integral control
- integrated control
- intelligent control
- interacting control
- interactive control
- intermittent control
- interrupt control
- interrupt-driven control
- job flow control
- job-processing control
- keyboard control
- light pen control
- link control
- local control
- logical control
- loop control
- magnetic-tape control
- main control
- manual control
- master control
- memory control
- memory stored control
- microprogramming control
- model reference adaptive control
- model-following control
- modulo N control
- multicircuit control
- multilevel control
- multipath control
- multiple-loop control
- multiprogramming control
- multivariable control
- multivariate control
- noncorresponding control
- numerical control
- numeric control
- off-line control
- on-line control
- on-off control
- open-loop control
- operating control
- optimizing control
- orthotronic error control
- parameter adaptive control
- pass control
- path control
- pen control
- peripheral control
- plugged control
- point-to-point control
- position control
- power control
- priority control
- process control
- production control
- production yield control
- program control
- program execution control
- programmed control
- programmed numerical control
- proportional control
- proportional-plus-floating control
- protocol control
- pulse control
- push-button control
- ramp control
- rate control
- ratio control
- reaction control
- real-time control
- reflex-based control
- regulatory control
- remote control
- replica control
- resource-sharing control
- retarded control
- retort control
- ringing control
- robotics control
- rudimentary automatic control
- self-acting control
- self-operated control
- sensitivity control
- sensor-based control
- sensor control
- sequence control
- sequential control
- sequential stacked job control
- servo control
- servo-operated control
- shared control
- side pin control
- sight control
- sign control
- single-loop control
- slide control
- split-cycle control
- stacked job control
- stacker select control
- statistical control
- statistic control
- step control
- step-by-step control
- stepless control
- stock control
- supervisory control
- symbiont control
- syntactic control
- task control
- terminal control
- termination control
- time-variable control
- timing control
- traffic control
- transaction control
- tree-structured control
- tri-state control
- uncoordinated control
- up-down control
- upsetting control
- version control
- voice control
- V-position control
- V-size control
- widow and orphan controlEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > control
-
20 controller
1) контроллерб) устройство для обмена данными с какой-либо подсистемой или другим устройством компьютера2) устройство управления, управляющее устройство; контроллер•- activity controller
- board-mounted controller
- caching disk controller
- channel controller
- cluster controller
- communications controller
- concurrency controller
- display-memory controller
- DMA controller
- dual-channel controller
- extended-memory controller
- feedback controller
- floating controller
- format controller
- fuzzy controller
- graphics controller
- human controller
- input/output controller
- intelligent controller
- interface controller
- interrupt controller
- local-area controller
- locally mounted controller
- master controller
- MRAC controller
- network access controller
- network controller
- one-chip controller
- optimizing peak-holding controller
- parallel data controller
- peripheral controller
- priority-interrupt controller - protocol controller
- refresh controller
- sampled-data controller
- self-tuning PID controller
- single-point controller
- singular value controller
- slave controller
- stored program controller
- submaster controller
- system controller
- time-pattern controller
- time-schedule controller
- variable feedback controller
- video controller
- window priority controllerEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > controller
Страницы
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Audio Stream Input/Output — (ASIO) is a computer soundcard driver protocol for digital audio specified by Steinberg, providing a low latency and high fidelity interface between a software application and a computer s sound card. Whereas Microsoft’s DirectSound is commonly… … Wikipedia
network basic input/output system — Abbreviated NetBIOS, pronounced [netbye os]. A session layer network protocol, originally developed in 1984 by IBM and Sytek to manage data exchange and network access. NetBIOS provides an API (application programming interface) with a… … Dictionary of networking
X Window System core protocol — The X Window System logo The X Window System core protocol[1][2][3] is the base protocol of the X Windo … Wikipedia
Net output — is an accounting concept used in national accounts such as the United Nations System of National Accounts (UNSNA) and the NIPAs, and sometimes in corporate or government accounts. The concept was originally invented to measure the total net… … Wikipedia
Test Anything Protocol — The Test Anything Protocol (TAP) is a protocol to allow communication betwen unit tests and a test harness. It allows individual tests (TAP producers) to communicate test results to the testing harness in a language agnostic way. Originally… … Wikipedia
Secure Communications Interoperability Protocol — SCIP is the U.S. Government s standard for secure voice and data communication. The acronym stands for Secure Communications Interoperability Protocol and was adopted to replace the FNBDT (Future Narrowband Digital Terminal) title in 2004. SCIP… … Wikipedia
Chess Engine Communication Protocol — The Chess Engine Communication Protocol is an open communication protocol that enables a chess engine to communicate with its user interface. It was designed by Tim Mann, the author of XBoard. It was initially intended to only communicate with… … Wikipedia
Parallel Line Internet Protocol — The Parallel Line Internet Protocol (PLIP) is an encapsulation of the Internet Protocol designed to work over a personal computer parallel port via a null printer cable, sometimes called a laplink cable. It is the analogous to what SLIP is for… … Wikipedia
Secure Real-time Transport Protocol — The Secure Real time Transport Protocol (or SRTP) defines a profile of RTP (Real time Transport Protocol), intended to provide encryption, message authentication and integrity, and replay protection to the RTP data in both unicast and multicast… … Wikipedia
Communications protocol — For other senses of this word, see Protocol. A communications protocol is a system of digital message formats and rules for exchanging those messages in or between computing systems and in telecommunications. A protocol may have a formal… … Wikipedia
D54 (protocol) — D54 is an analogue lighting communications protocol used to control stage lighting. It was developed by Strand Lighting in the late 70s and originally designed to handle 384 channels. Though more advanced protocols exist such as Digital MultipleX … Wikipedia
